Gasloos bouwen is een hot topic in de bouwwereld. Vooral nu per 1 juli 2018 door een wijziging van de Gaswet de gasaansluitplicht voor onder andere nieuwbouwwoningen en andere nieuwe gebouwen is komen te vervallen. Ontwikkelaars en overheden zijn door deze wetswijziging voor nieuwe vragen komen te staan. Onder welke voorwaarden mag een woning bijvoorbeeld nog wel op gas worden aangesloten en geldt de eis van gasloos bouwen ook voor kantoortransformatie?

Wet voortgang energietransitie (''Wet Vet'')
Op grond van de Gaswet hadden netbeheerders tot 1 juli 2018 de wettelijke taak om een ieder die verzocht om een gasaansluiting te voorzien van een aansluiting (bij een doorlaatwaarde van ten hoogste 40 m³ (n) per uur) of te voorzien van een aansluitpunt op het dichtstbijzijnde punt van het gastransportnet (bij een doorlaatwaarde van groter dan 40 m³ (n) per uur).

Met de wet van 9 april 2018 tot wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet, kort gezegd de Wet voortgang energietransitie (“Wet Vet”), is de Gaswet per 1 juli 2018 gewijzigd. Door de Wet Vet vervalt de gasaansluitplicht in twee soorten gevallen: (1) in het geval van nieuwbouwwoningen en (2) in gebieden met een (toekomstig) warmtenet of (toekomstige) andere energie-infrastructuur.

Nieuwbouwwoningen
Netbeheerders zijn per 1 juli 2018 niet meer verplicht om gasaansluitingen te realiseren voor gebruikers van nieuwbouwwoningen en andere nieuwe gebouwen. Feitelijk gezien is hiermee een verbod op nieuwe gebouwen op aardgasaansluiting in het leven geroepen. Daarbij moet worden opgemerkt dat dit verbod alleen ziet op kleinverbruikers, zoals woningen en kleinere bedrijven met een doorlaatwaarde van ten hoogste 40 m³ (n) per uur. Bovendien geldt het verbod van gasaansluitplicht slechts voor “nieuw te bouwen bouwwerken”. Hieronder vallen niet bestaande bouwwerken die van functie wijzigen of gebouwen die grondig worden verbouwd. Bij kantoortransformatie geldt het verbod van de gasaansluitplicht dus niet.

Alleen in het geval er een zwaarwegende reden van algemeen belang bestaat, kan het college van burgemeester en wethouders besluiten tot aanwijzing van een gebied waar de aansluitplicht nog wel geldt. Een zwaarwegende reden mag alleen worden aangenomen indien dit strikt noodzakelijk is. In de Regeling gebiedsaanwijzing gasaansluitplicht is een aantal situaties opgenomen die aanleiding kunnen zijn om een besluit tot aanwijzing van een gebied te nemen, bijvoorbeeld als aardgasvrij technisch onmogelijk is of dit tot hoge kosten leidt. Daarnaast is een situatie opgenomen betreffende de periode tot 1 januari 2019 voor (nog in te dienen) bouwaanvragen die voorzien in gasvoorzieningen. Dit is opgenomen om vertraging in de woningbouw als gevolg van ingrijpende aanpassingen aan bestaande plannen te voorkomen.

Gebieden met een (toekomstig) warmtenet of (toekomstige) andere energie-infrastructuur
Door de Wet Vet wordt een bestaande bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders uitgebreid. Het college kan sinds de wijziging van de Gaswet namelijk besluiten om een gebied aan te wijzen als gebied waar zich een warmtenet of andere energie-infrastructuur bevindt of gaat bevinden. De gemeente maakt door de aanwijzing van een dergelijk gebied de keuze om over te gaan op een andere warmtevoorziening, terwijl er in dat gebied reeds een gastransport aanwezig is. Voor de Wet Vet bestond deze uitzondering op de gasaansluitplicht alleen voor warmtenetten. Met de Wet Vet wordt deze uitzondering verbreed naar “andere energie-infrastructuur”. Veelal zal de aanwijzing van een gebied een uitwerking zijn van een visie of warmteplan voor een bepaalde wijk. Het college moet een dergelijk besluit goed motiveren en zorgvuldig voorbereiden. Overleg met de netbeheerders is in dit verband van groot belang.

Indien het college overgaat tot aanwijzing van een dergelijk gebied, dan heeft dat in beginsel weinig gevolgen voor bestaande bouw. Het contract met de aangeslotene wordt niet aangetast. Indien echter een nieuwe aansluiting binnen dit gebied wordt aangevraagd, bijvoorbeeld vanwege woningsplitsing, dan geldt er geen aansluitplicht. Dit betekent dat in het geval van een functiewijziging van een gebouw (bijvoorbeeld een transformatie van kantoor naar woningen) er geen nieuwe aansluiting mag worden gerealiseerd.

Conclusie
Kortom, als gevolg van de Wet Vet zijn er in de Gaswet twee situaties opgenomen op grond waarvan de gasaansluitplicht sinds 1 juli 2018 niet meer geldt: bij nieuwbouw en in gevallen waarin in het gebied een warmtenet of een andere energie-infrastructuur aanwezig is. In het geval van kantoortransformatie waarbij de functie wijzigt en grondige renovatiewerkzaamheden plaatsvinden is er geen sprake van nieuwbouw. Dit betekent dat in deze gevallen de gasaansluitplicht blijft gelden. Maar let wel, als een transformatie in een gebied plaatsvindt dat is aangewezen als een gebied waar zich een warmtenet of andere energie-infrastructuur bevindt of gaat bevinden dan bestaat er geen verplichting voor de netbeheerder op een aansluiting om het gasnet te realiseren. In die situatie kan dus geen aansluiting gerealiseerd worden. Gelet op de wijzigingen van de Gaswet is het dus aan ontwikkelaars om goed na te gaan of (1) er sprake is van nieuwbouw, (2) het college een gebied heeft aangewezen waarbij de gasaansluitplicht wél blijft gelden vanwege een zwaarwegende reden van algemeen belang en (3) het college een gebied heeft aangewezen met een (toekomstig) warmtenet of (toekomstige) andere energie-infrastructuur.

12-10-2018