Op 15 december 2022 hebben wij u in aanloop naar de energielabel C-verplichting in ons Webinar Huurrecht en de factsheet geïnformeerd over de reikwijdte van de C-labelplicht en de mogelijke sancties die door gemeenten kunnen worden opgelegd als hier niet aan wordt voldaan. Het lijkt erop dat handhaving door de gemeenten steeds meer op gang komt. 

Wij leggen u in dit blog uit hoe gemeenten de handhaving vormgeven, welke nieuwe ontwikkelingen er zijn sinds de inwerkingtreding van de energielabel C-verplichting en wij bespreken de gevolgen voor eigenaren, verhuurders en huurders van kantoorruimten. 

Wordt de energielabel C-verplichting gehandhaafd? 

Op 12 april 2023 heeft Colliers een rapport gepubliceerd waarin zij de resultaten van het onderzoek naar de huidige stand van zaken wat betreft de verduurzaming van kantoren presenteert.  Tijdens onze Webinar hebben wij al toegelicht dat slechts 50% van de kantoren in Nederland (naar de laatste meting van 1 oktober 2022) een energielabel C of beter had en dat de overige kantoren een energielabel moesten aanvragen of nog energiebesparende maatregelen moesten treffen. Op dit moment voldoet bijna een derde van de Nederlandse kantooroppervlakte nog niet aan de energielabel C-verplichting (Colliers, 12 april 2023). Door veel gebruikers moet er dus nog actie worden ondernomen want handhaving komt steeds meer op gang. 

Op 14 februari 2023 heeft De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied (waaronder o.a. Amsterdam (kantoren >800 m2), Zaanstad, Haarlemmermeer en Amstelveen valt) al aangekondigd dat zij is gestart met handhaving bij de kantoren die op dit moment nog niet voldoen aan de energielabel C-verplichting. Gebruikers van dergelijke kantoren kregen 12 weken de tijd om een concreet plan in te dienen of concrete verbeteringen door te voeren. 

Op 3 maart 2023 heeft minister De Jonge nogmaals de aandacht gevraagd voor toezicht en handhaving van de energielabel C-verplichting. Via deze brief werd nogmaals een beroep gedaan op het actief toezien en handhaven op de naleving van de energielabel C-verplichting door de gemeenten. In totaal is er ook circa € 12 miljoen beschikbaar gesteld voor gemeenten (of omgevingsdiensten) die zij kunnen besteden aan toezicht en handhaving van de energielabel C-verplichting. De toezicht en handhaving op de energielabel C-verplichting staat dus op de bestuurlijke agenda en er wordt inmiddels (actief) gehandhaafd op het ontbreken hiervan. 

Welke nieuwe ontwikkelingen zijn er sinds de inwerkingtreding van de energielabel C-verplichting? 

Op moment van dit schrijven zijn er nog geen gerechtelijke uitspraken gepubliceerd waarin het ontbreken van een energielabel C de reden vormde voor het bijvoorbeeld ontbinden van de huurovereenkomst of het vorderen van schadevergoeding. Wel is er een vonnis gewezen in een kort geding op 8 maart 2023 (niet-gepubliceerd, genoemd in een artikel op Vastgoedjournaal) waarin een huurder van een kantoorruimte een beroep deed op ontbinding omdat de verhuurder niet voldeed aan de energielabel C-verplichting. 

Hoewel de rechter in het voorgaande geval geen aanleiding zag om in kort geding al de ontbinding van de huurovereenkomst toe te wijzen, laat deze uitspraak wel zien dat huurders (bijvoorbeeld om een huurovereenkomst tussentijds te kunnen beëindigen) het ontbreken van een energielabel C de verhuurder kunnen tegenwerpen. Het ontbreken van een energielabel C kan bijvoorbeeld ook meewegen in de beantwoording van de vraag of er sprake is van een gebrek als gevolg waarvan de huurder huurprijsvermindering en/of schadevergoeding kan vorderen. 

Hoe nu verder? 

Voor gebruikers van kantoorruimten die nog niet voldoen aan de energielabel C-verplichting en/of waarvoor het energielabel C nog niet is aangevraagd, is het zaak om nu actie te ondernemen. Volgens het stappenplan van het Informatiepunt Leefomgeving worden in de loop van 2023 alle eigenaren/gebruikers van kantoorgebouwen aangeschreven en gewezen op hun verplichtingen. Daarin wordt een termijn van 12 weken gegeven om een concrete planning op te maken óf een energielabel C te registreren. Als binnen deze termijn geen concreet plan wordt gepresenteerd óf geen energielabel C wordt geregistreerd, kan er overgegaan worden tot handhaving. 

Hoewel deze termijn ruim lijkt, kan het gezien de krapte op de aannemersmarkt lastig zijn om binnen deze periode verduurzamingsmaatregelen te treffen zodat handhaving voorkomen kan worden. Er is dus een reëel risico dat als gebruikers te laat beginnen met het aanvragen en/of realiseren van een energielabel C, dwangsommen verbeurd kunnen worden of in het ergste geval sluiting van het kantoorpand dreigt. 

De gevolgen kunnen dus vergaand zijn. Verder is het denkbaar dat een huurder nog om handhaving kan vragen en, als handhaving escaleert, ontbinding van de huurovereenkomst en/of schadevergoeding en/of huurprijsvermindering kan vorderen. Het is dus van belang om tijdig te voldoen aan de energielabel C-verplichting.  

Heeft u vragen over de energielabel C-verplichting of wilt u dat wij met u meekijken, bijvoorbeeld door middel van een quickscan? Neem dan gerust contact met ons op.